معرفی اماکن تفریحی شیراز

در شمال غربی شهر شیراز ودرکنار شهر گلشن زیبای تاریخی باقیمانده که به باغ ارم مشهور است . باغ ارم گلشن ایرانی تاریخی منحصربفرد است که درسی وپنجمین اجلاس کمیته ارثیه جهانی یونسکو درسال 2011 در فهرست ارثیه جهانی ثبت شوید و دربرگیرنده یک سری بنای تاریخی هنری نفیس و گلشن گیاه شناسی می‌ شود .

بین فضای سبز سرو این خیابان سرو بلند قامتی است که از بدور جلب اعتنا می‌کند و بعلت موزون بودن آن آنرا سروناز می‌خوانند . مورخ شناسان عمر این سرو را هزار سال تقریب میزنند . عمارت این گلشن وابسته به عصر قاجار است و کاشیکاری پیشانی حیاط مرکزی و اطراف آن از جالبترین کاشی کاری های زمان قاجاریه به حساب آورده می شود که مثال آن در بقیه بناهای عصر قاجاریه چشم نمی‌ شود .

عمارت گلشن ارم :

عمارت میانه گلشن از نگاه معماری , نگارگری , کاشیکاری وگچ بری ازشاهکارهای معماری قاجاریه است . این عمارت سه طبقه , دارنده تزیینات دوچندان است . ستونهای آن از تخت جمشید الهام گرفته گردیده اند .

در سردر سازه دونیم دایره دردوطرف ویک تابلو بزرگ دروسط قرارگرفته که جمعاً از سه هلال درست شده گردیده اند . این تابلو تصاویری از شاهنامه فردوسی ونبرد شاهان قاجاررا نشان می دهد .

عمارت گلشن مذکور از اثرها زمان ناصرالدین سلطان قاجار بشمار می رود و توسط مرحوم نصیرالملک ساختمان فعلی سازه شده‌است . در این باره یک‌سری کتیبه سنگی در نقاط متعدد گلشن از نصیرالملک ما‌نده است . اولی کتیبه سنگ مرمراست که بر بالای رمز در محل ورود شمال شرقی گلشن نصب شده و با خط نستعلیق چنین خوانده میشود : از وزیر شه نصیرالملک راد / دائمش گلشن ارم آباد باد

علاوه بر کتیبه فوق شش کتیبه سنگی در نمای شرقی ساختمان به صورت ازاره به چشم می خورد که تمامی آنان با خط نستعلیق نقر و در انتها آن‌ها مورخ های متفاوتی به دیده میخورد و اسم نصیرالملک در آن‌ها ذکر شده شده‌است .

اشعار کتیبه دوم مرتبط با شوریده شیرازی شاعرمعروف زمان قاجاریه است . در یکی کتیبه ها هم به مظفرالدین فرمانروا قاجار اشاره شده‌است .

یک کدام از بخش های زیاد دیدنی این سازه پنجره های آهنی است که در طبقه نخستین ساختمان در پای حیاط بزرگ دو ستونی در مدخل سردابه قرار دارد و از مثال های جذاب پنجره های آهنی در زمان قاجاریه محسوب می‌شود . نصیب بیشتر درهای چوبی از چوب ساج تهیه و تنظیم شوید و به همین منظور با گذشت سال‌ها تندرست مانده و هیئت حیاتی خویش را نگهداری نموده اند .

کاشی کاری پیشانی حیاط مرکزی و اطراف آن از جالبترین کاشی کاری های عصر قاجاریه به حساب آورده می شود که مثال آن در بقیه بناهای زمان قاجاریه چشم نمیشود . چه در ساختمان دیوانخانه قوام الملکی یا این که اندرون زینت الملکی و یا این که بقیه بناهای زمان قاجاریه مثل کتیبه کاشی کاری پیشانی حیاط ساختمان گلشن ارم چشم نمیشود و به همین بهانه آنرا می بایست از مثال های منحصربه شخص دانست .

از مرحوم نصیرالملک بناهای ارزنده ای در عجم ما‌نده از جمله آن‌ها مسجد نصیرالملک , منزل نصیرالملک و گلشن ارم میباشد . ساختمان دیرین آن از بناهای دوچندان دیدنی و بی سابقه عصر قاجاریه به حساب آورده می شود .

از جمله قسمتهای دوچندان دیدنی این بنای ارزشمند سردابه ای است که در طبقه زیرین این ساختمان قراردارد و آب سرازیر از اواسط آن می گذرد و به همین بهانه سردابه مذکور از حیث معاش در فصل‌تابستان محل فراوان قابل قبولی بوده است .

تخت جمشید که با اسم پارسه , پرسه‌پولیس و پرسپولیس نیز شناخته میشود , آیینه‌ای از مورخ و فرهنگ وتمدن قدیمی کشور ایران زمین به شمار می رود که به فرمان داریوش بزرگ در سال 518 ق . م و با حدود 125000 مترمربع وسعت , به‌عنوان یک کدام از شاهکارهای معماری زمان خویش در مرحله عالم ساخته شد . علاوه‌بر آن یکی‌از جاهای جالب شیراز به شمار میرود . تخت جمشید درواقع نقطع ی عطف نازکی و خلاقیت هنرمندان اهل ایران در به‌کارگیری فرهنگ وتمدن مردم متمایز زیرا مصری‌ها , بابلیان , یونانی‌ها , مادها و ارمنی‌هاست که تحت‌سلطه و دستور هخامنشیان بوده‌اند . انگیزه داریوش از ساخت این سازه آن بود که پایتختی در امپراطوری خویش احداث نماید که مثل نداشته باشد و برای این فعالیت , جلگه بزرگ مرودشت با پیشینه تاریخی سابق را تعیین کرد .

تخت جمشید

علت نام‌گذاری تخت جمشید به «پارسه» , قبیله پارس بوده‌اند که هخامنشیان رهبری آن‌ها را بر عهده داشتند . آن‌ها به اقامتگاه خویش پارس می‌گفتند , جایی که یونانیان آن را پرسیس ( persis ) می‌نامیدند و امروزه آن را عجم خطاب می کنیم . در سنگ‌نوشته‌ای که از خشایارشا بر جرز درگاه‌ محل ورود دروازه ملل باقی‌ باقیمانده و همین‌طور طبق بعضا لوحه‌های عیلامی , اسم اساسی تخت جمشید باعنوان «شهر پارسه» یاد شده‌است . گفته می شود در طول ساسانیان نیز این سازه را صد ستون و در زمان اسلامی آن را «چهل ستون» , «چهل منار» و «تخت حضرت سلیمان» می‌نامیده‌اند ; البته ابعاد به‌دلیل آن که مردمان اطلاعی از خالق این شرکت نداشتند , آن را به جمشید , فرمانروا باستانی نسبت داده و اسم «تخت جمشید» را بر آن نهادند .

در حین هخامنشیان , برای هر فصلی اقامتگاهی وجود داشت . اقامتگاه تابستانی در هگمتانه ( همدان مدرن ) , اقامتگاه زمستانی در شوش ( پایتخت عیلام ) و تخت جمشید نیز به‌عنوان اقامتگاه بهاری برای برگزاری مراسم جشن‌های ملی ایرانیان ( عید باستانی ) بود . بعداز داریوش بزرگ , پسرش خشیارشاه و همین‌طور نوه‌اش اردشیر یکم , بناهای باشکوهی بدین این شرکت هنری اضافه کردند . کلاً , ساخت کاخ‌های تخت جمشید حدود 180 سال به درازا کشید , 200 سال مورد به کارگیری قرار گرفت و بعد از نابودی به دست اسکندر مقدونی , ویرانه و متروک شد .

بخش‌های متعدد تیم تخت جمشید

برای مشاهده از کلیه بخش‌های گروه تخت جمشید به بیشتراز یک تا دو ساعت زمان نیاز خواهید داشت . به‌دنبال , داده ها هر قسمت به تفکیک در اختیار شما گذارده میگردد .

پله محل ورود

در نصیب محل ورود تخت جمشید , پله دو طرفه‌ای موجود است که زمان خشیارشا در ضلع غربی این سازه تاسیس شده است . هر طرف این پله 111 پلکان دارااست که به‌دلیل قرینه بودن , از شاهکارهای بزرگ معماری دیر باز به‌شمار می روند . بعداز 63 پلکان , به یک پاگرد می‌رسیم و بعداز آن 48 پلکان دیگر در جهت مخالف ادامه پیدا می‌نمایند . هر پلکان 6 . 90 متر ارتفاع , 38 سانتی‌متر پهنا و 10 سانتی‌متر پاخیز دارااست . به دور تا به دور پله‌ها نیز به نحو شگفت‌انگیزی با جان‌پناهی از کنگره‌های چهار پله‌ای تزیین شده‌است .

دروازه ملل

بعداز گذر از پله محل ورود , به دروازه باشکوه ملل یا این که دروازه خشایارشا میرسید که به‌دلیل ظواهر مختص خویش , آوازه جهانی داراست . هر ضلع از این سالن مربعی , 24 . 75 متر ارتفاع داراست و مساحت آن 612 . 5 مترمربع است . درگذشته میانه این سالن چهار ستون وجود داشت که هم‌اکنون سه ستون آن باقی است . طول هر ستون , بیش تر از 16 . 5 متر و طول هر مورد از درگاه‌های شرقی و غربی 10 متر و پهنا آن 3 . 82 متر است .

در درگاه غربی , دو گاو زیاد بزرگ و بر دروازه شرقی , دو گاو عظیم‌الجثه بالدار با راز بشر به چشم‌ می‌خورند . این موجودات , نشانگر افسانه‌های متاثر از آشوریان است و عظمت امپراطوری هخامنشی را نشان میدهد . در صورتی به رخ این گاوها توجه نمائید , متوجه ریش‌های بلند و مستطیل‌ شکلی می شوید که با غنچه نیلوفر آبی‌رنگ و گل‌های دوازده‌پر تزیین شده‌اند . بالای این درگاه‌ها نیز کتیبه‌ای به گویش فارسی باستان , عیلامی و بابلی حکاکی شده که ترجمه آن به‌این قرار است : «خدای بزرگ اهورامزدا است , که‌این زمین را آفرید , که اسمان را آفرید , که مردمان را آفرید , که روشن بختی مردم را آفرید , که خشایارشا را فرمانروا کرد , یکی را پاد شاه اکثری , یکی را سرور بخش اعظمی , اینجانب ( هستم ) خشایارشا , پاد شاه بزرگ , فرمان روا شاهان , پادشاه کشورهایی که مردمان مختلف دارا‌هستند , سلطان این عالم فراخ و به دور , پس داریوش فرمانروا , ( از تخمه ) هخامنشیان…»

مجموعه حافظیه شیراز یکی‌از مهمترین جاذبه‌ های توریسم توریستی شهر زیبای شیراز است که هرساله صاحب خانه گردشگران متعددی از گوشه‌ و کنار جهان است . درواقع نمی توان به شیراز هجرت کرد و سوای تماشا از آرامگاه شعر سرا بزرگ قرن هشتم یعنی خواجه نگهدارنده شیرازی این شهر خوشگل را ترک کرد . ممکن است برایتان دیدنی باشد که بدانید , طرح کنونی گروه حافظیه شیراز به توصیه یک معمار فرانسوی و خیر یک اهل ایران پیاده‌ سازی و اجرا شده‌است . در‌این مقاله قصد داریم بیشتر با این مجموعه‌ بی‌نظیر آشنا شویم .

شناخت با تاریخچه‌ حافظیه شیراز

اولی بنایی که بر مزار لسان‌العرفا ساخته شد , 65 سال بعداز مرگ وی به وسیله شمس‌الدین محمد یغمایی بناگذاری شد . حافظیه در دوره‌ حکومت صفویان و در طول حاکمیت نادرشاه افشار یک‌سری توشه مورد بازسازی قرار گرفت . قسمت‌هایی از حافظیه همانند سالن چهارستون در عصر زندیه به آن بیش تر شد . در دوره‌ حکومت قاجار و پهلوی هم , بنای حافظیه مورد نوسازی و تجدید بنا چندین‌باره قرار گرفت . در زمان این سالیان بناهایی برگرفته از معماری سنتی اهل ایران اسلامی با مصالحه‌ای زیرا فلز , چوب , سنگ مرمر و خاک بر فراز ضریح حفظ کننده ساخته شد و بارها مورد تخریب قرار گرفت .

حافظیه جاذبه گردشگریشیراز

توشه روی عمل وارد شدن پهلوی نخستین و جاری شدن مهندسین , شرکت‌ها و معماران اروپایی به کشور‌ایران , معماری سنتی اسلامی سرزمین هم پایین تأثیر مدرنیسم غربی قرار گرفت و معماری اثر ها تاریخی کشور ایران مبتلا تحولی عظیم شد . در سال 1314 خورشیدی برنامه ای که به وسیله باستان شنان و معمار بزرگ فرانسوی یعنی آندره گدار برای مجموعه‌ حافظیه شیراز توصیه شد , با بررسی شخصی به اسم علی سامی و همیاری علی‌اصغر حکمت و مدیر کهن اداره‌ فرهنگ وتمدن عجم یعنی سرهنگ علی ریاضی پیاده‌سازی شد . درواقع بنای کنونی حافظیه در سال 1315 ساخته شد که در اجرای آن آقایان حکمت و سامی به همراه ماکسیم سیرو فرانسوی نقشی فعال داشتند .

شناخت با حافظیه شیراز

برای ورود به مجموعه‌ حافظیه شیراز می‌توان از 4 درب بهره برد . درب حیاتی یا این که درواقع درب جنوبی تیم در حدفاصل دو چهارراه پر اسم و رسم شهر شیراز یعنی چهارراه ادبیات و حافظیه جای دارد که دقیقاً رو به روی تیم ورزشی حافظیه‌ شیراز است . گروه حافظیه دارنده دو درب در نصیب غربی و یک درب در نصیب شمال شرقی هم است . مساحت مجموعه‌ حافظیه تقریباً دو هکتار است که از چهار نصیب دارای اهمیت درست شده است . محوطه‌ شمالی , تراس غربی , ایوان شرقی و نصیب محل ورود حیاتی تیم که بانام ایوان جنوبی شناخته می گردد .

در صورتی از درب حیاتی حافظیه شیراز به درون این شرکت ورود فرمائید , آرامگاه محافظ را نخواهید مشاهده کرد . آنچه بیشتراز تمامی درین محوطه خود نمایی میکند نارنجستان‌ها , باغچه‌های بزرگ , گلدان‌های عظیم‌الجثه‌ای که در کنار راهروها جای دارد و رواق بیست ستونه است . برای مشاهده از مقبره‌ حفظ کننده بایستی از پله‌های این رواق بالا رفته و به نصیب شمالی گروه بروید .